Volgers

dinsdag 3 mei 2011

Jijen en jouwen

Wat vind je daarvan, was de vraag van Jos van Noord, redacteur van de rubriek 'Wat raakt u?' in de Telegraaf. Laat het nu zo zijn dat ik daar wat van vind. Ik ben nog uit de tijd van 'U' (met een hoofdletter) en je petje afnemen voor meneer pastoor en de burgemeester. 

Toen ik vanachter de kachel (horecakeuken) in het horecaonderwijs terecht kwam, spraken de leerlingen me aan met 'meneer', vaak reageerde ik daar niet op, totdat een van de leerlingen, die al een baantje in de keuken had, 'Chef' riep en daar reageerde ik wel op. In de vijf en twintig onderwijs op - wat tegenwoordig het VMBO heet - heb ik het respect zien veranderen. 'Respect', daar gaat het mijns inziens om. Respect is iets wat je moet verdienen. Het is een van de onderwerpen waar ik me tijdens mijn studie 'Speciaal Onderwijs' in heb verdiept. Er zijn leraren die zich bij de voornaam laten noemen, die respect hebben van de leerlingen door de manier waarop ze zich kenbaar maken en er zijn er waar de leerlingen de kachel met de leerkracht aanmaken. Wie respect afdwingt, wordt met respect behandeld. Ik had een collega die het jaren had volgehouden met autoritair optreden. Tot hij bij mij in de afdeling ITO(individueel Technisch Onderwijs = voor leerlingen voor wie studeren een kruis is, en graag hun handjes laten wapperen.)  kwam. Hij redde het niet en heeft voortijdig het strijdtoneel verlaten. In de tijd dat ik grootvader werd, spraken de leerlingen van mijn klassen me aan met 'opa'. Dat was een uiting van respect en verbondenheid. Tot op een keer een onbekende leerling me in de gang met 'opa' betitelde. Die heb ik duidelijk gemaakt dat die eretitel alleen voor mijn leerlingen bedoeld was. Verder werd ik aangesproken met : 'Meneer, heb je ..' Ik heb dat niet bezwaarlijk gevonden. 
Ik spreek nog steeds een onbekende van mijn leeftijdscategorie aan met 'u', en - als de situatie zich daarvoor leent - met 'je'. Een gezagsdrager zoals een politieagent, of een ambtenaar op het gemeentehuis behoort je aan te spreken met 'u'. Tutoyeren verkleint de afstand tussen gesprekspartners en je behoort te weten, wanneer dat van toepassing is en wanneer niet. Iemand die dat verschil niet weet, plaatst zichzelf beneden de ander.

Geen opmerkingen: